Bruine kikker
Bruine kikker, paartje tiijdens de eiafzetting. Het mannetje is kleiner.
(foto: Jelger Herder)
De bruine kikker, Rana temporaria , wordt ongeveer 10 centimeter lang en heeft een beige-bruine kleur met een donkerbruine onregelmatige vlektekening. Geel- en oranjebruine en zelfs roodachtige exemplaren komen ook voor. Kenmerkend is de grote donkerbruine oogvlek met onderaan een gele streep en duidelijk zichtbare tympana of trommelvliezen waarmee de kikker goed kan horen. Deze soort lijkt sterk op de heikikker ( Rana arvalis ). Een goed onderscheid is het grote trommelvlies van de bruine kikker (bijna zo groot als het oog). De heikikker heeft een trommelvlies waarvan de diameter twee derde van die van het oog is of minder. Mannetjes blijven kleiner dan vrouwtjes en zijn in de voortplantingstijd te herkennen aan de verdikte voorpoten en de witte keel. Verder heeft de bruine kikker een stompere snuit en loopt een eventuele rugstreep niet voorbij de ogen, zoals bij de heikikker.
De eiklompen worden in maart afgezet Dit gebeurt vaak met enkele tientallen klompen tegelijk op slechts enkele vierkante meters. De mannetjes van de bruine kikkers maken daarbij een zacht, brommend geluid. De bruine kikker heeft een inwendige kwaakblaas zodat de roep zeer zacht is en nauwelijks 10 tot 20 m ver draagt. De bruine kikker is samen met de heikikker de eerste kikker, die in het voorjaar aan voortplanting begint. In maart kunnen roepende mannetjes waargenomen worden. Ook de eiklompen zijn dan te vinden. Deze zijn vaak makkelijk te tellen omdat de eiklompen op warme ondiepe plekken worden afgezet en aan de oppervlakte drijven.
Vanaf eind juni kunnen de pas gemetamorfoseerde kikkertjes, soms massaal, aan de oevers worden gevonden. Na de voortplanting gaan de volwassen dieren al weer snel het land op. Ze jagen vooral ’s-nachts op alles wat eetbaar is zoals slakken, vliegen, torren en wormen, maar ook jonge muizen zijn niet veilig. Bruine kikkers overwinteren zowel op het land als in het water. Op de Batouwe is de bruinekikker éénkeer gehoord in 2008. Dit jaar gaan we kijken of ze er nog zijn.